Precisions sus "Cap a Cap" e "Cap e Cap"
- Par gascon40200
- Le 09/04/2021
Lo punt de lenga de Gilabèrt Nariòo
Atencion ! Ne pas con·hóner "Cap a Cap" e "Cap e Cap", qu'es hòrt important !
Ràdio Cap a Cap que l'am causit atau, de Capsús a Capvath, mes lo Gilabèrt que'ns a escriut...e qu'as ua bona rason pr'aquò, mercés au Gilabèrt :
Adishatz amics,
Que soi urós de saber de qu'avem ua navèra ràdio en lenga gascona.
Mes perqué aperar-la per aqueth gallicisme "Cap a Cap" ? Que'vs volerí convéncer de que cau cambiar aqueth nom e nomar-la Cap e Cap com se ditz en la lenga correnta en gascon en lengadocian e en provençau au mensh e com se tròba hens los diccionaris. Espiem quin arreviran "tête à tête" :
— Au diccionari de F. Arnaudin que trobam sonque cap e cap, jamei "cap a cap".
— V. Foix e S. Palay que dan cap e cap e que nòtan tanben lo gallicisme "cap a cap". Mes que'us pòt aparir sovent de notar, au ras de la bona lenga correnta, gallicismes recents.
— P. Morà e E. Chaplain que dan sonque cap e cap.
— Lo Diccionari intermediari occitan-francés de Patric Guilhemjoan e Elisa Harrer (Per Noste, 737 paginas) que da sonque cap e cap a la pagina 128 dab tres exemples.
— Patric Guilemjoan au diccionari de Per Noste francés-gascon L Z que da cap e cap, cara e cara.
— En lengadocian e en provençau que disen tanben cap e cap çò qui's pòt véder en los diccionaris lengadocians de Taupiac, Alibèrt e Barthe e en los provençaus de Mistral e Coupier. Que i a avut pendent annadas a Agen ua libreria qui s'aperava Cap e cap.
La conjoncion « e », shens que en cap e cap, que la trobam tanben en locucions correntas com nas e nas, ras e ras, còsta e còsta, man e man, braç e braç (bras dessus, bras dessous)…
Qu'ei hòrt empachiu d'escríver e de díser "cap a cap" pr'amor com aqueths mots e passaràn cada dia a la ràdio, los qui aprenen la lenga que'us enteneràn mei sovent que cap e cap qui s'estàn embarrats hens los diccionaris e los libes.
Se tienetz a guardar "Cap a cap" que pensi que deveretz lavetz enviar ua circulara a tots los nostes lingüistas lexicografes e a totas las associacions occitanistas entà'us díser de qu'an hèit ua error. Anem, haut ! síim seriós, aquò qu'ei ua peguessa, n'ac haratz pas. Qu'espèri donc aquera navèra ràdio que s'aperarà Cap e Cap, un nom, que mei, hòrt mei plasent tà l'aurelha que non pas lo gallicisme "Cap a Cap".
Hètz beròi e bona setmana,
Gilabèrt Nariòo